Malatya ne zaman İl Oldu?
Kim İl yaptı?
İl Olma kararını kimler verdi?
Malatya’nın il olduğuna dair resmi bir belge var mıdır?
Bu sorulara çok cevap aradık, tarihçilere sorduk, Araştırmacılara başvurduk yanıt alamadık.
Ta ki geçtiğimiz hafta İnönü Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Ahmet Kızılay, sosyal medya hesabından paylaştığı belgeyi görene kadar, “Ne zaman il olduk?” sorusu hala cevapsızdı.
Sağolsunlar…
Varolsunlar.
Hem Malatya’yı ve Malatyalıları rahatlattılar hem de tarihe not düşmüş oldu.
Sayın Hocamız şunları yazmıştı:
“Malatya ile ilgili tarihi bir belge paylaşacağım.
Tarihi sekiz bin yıl öncesine uzanan Malatya "31 Mayıs 1920"de il oldu. Malatya'nın il oluşunun 100. yılı.
İnönü Üniversitesi olarak "Malatya'nın 100. Yılı Sempozyumu" yapmayı planlamıştık, fakat Kovid-19 salgını nedeniyle yapamadık.
Daha önce "iletişim ve yönetim kongresi" açılış konuşmamda paylaştığım Malatya'nın il yapılması ile ilgili meclis hükümeti kararını paylaşıyorum.
Nice 100 yıllar, bin yıllar.”
Malatya bu belgeyle Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve Malatyalı İsmet İnönü’nün imzalarını taşıyan belge ile 31 Mayıs 1920 Tarihinde il olmuştur. Malatya ile birlikte Sivas, Tokat, Amasya ve Denizli’de aynı kararname ile il olmuştur.
Ve Malatya’mız il olmanın 100.Yılını yaşıyor.
İl Yöneticilerimiz son derece duyarsız ve ilgisiz.
Buna rağmen 100 Yıl önce bugün il olan Malatya, 100. Yaşın kutlu olsun.
MALATYA GAZETECİLER CEMİYETİ
Vikipedi'ye göre ise Malatya 20 Nisan 1924 Anayasası 89. Maddesi ile il olduğu belirtilmektedir. İşte o bilgiler:
Osmanlı dönemi
1515 yılından itibaren Osmanlı yönetimi altına giren Malatya, Harput Vilayeti’ne bağlı iken, Cumhuriyetle birlikte (20 Nisan 1924 Anayasası 89. maddesi ile) il olmuştur. İl olduktan sonraki ilk belediye başkanı, Hasanbey Caddesi'ne de ismi verilen son Osmanlı beyi Hasan Derinkök'tür.
Cumhuriyet dönemi
Malatya ili 1927-1931 yıllarında; Adıyaman, Kâhta, Arapgir, Akçadağ, Hekimhan, Pütürge ve Kemaliye (Eğin) ilçelerinden oluşuyordu. Toplam nüfusu 258.331 olup merkez nüfusu köylerle birlikte 56.528’di. Vali Mehmet Tevfik Bey, belediye başkanı Mehmet Naim Karaköylü idi. Belediye binası Emir Ahmedoğlu Hanı’ndaydı. Şehirde Cumhuriyet Halk Partisi, Türk Ocağı, Türk Hava Kurumu, Kızılay kurumlarının birer şubesi bulunmaktaydı. 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Malatya'da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.