Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde verilen Yerel Gazetecilik dersi kapsamında Malatya Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Vahap Güner ile bir röportaj gerçekleştirdik.

Kendinizi tanıtır mısınız? Hangi okul mezunusunuz, gazeteciliğe ne zaman, hangi medyada ve hangi görevle başladınız?

1960 yılında Malatya'da doğdum. Melek Baba İlkokulu, Kubilay Ortaokulu ve Atatürk Lisesi’nde eğitimimi Malatya'da tamamladım. Lisede iken Malatya'da yayımlanan yerel Doğu Ekspres gazetesinde 1976 yılından itibaren muhabir olarak çalışmaya başladım. Ortaokulda iken de yerel Yeni Haber gazetesinde mürettip olarak çalışmıştım, sonra muhabir olarak işe başladık. Sonrasında Yeni Malatya gazetesi, Hamle gazetesi, Malatya Olay gazetelerinde genel yayın yönetmeni ve yazı işleri müdürü olarak görev yaptım. Akajans, Türk Haber Ajansı, Güneş, Tercüman ve Bulvar gazetelerinin Malatya temsilciliği görevinde bulundum

Halen başkanlığını yaptığınız Gazeteciler Cemiyeti’nin tarihçesi hakkında bilgi verebilir misiniz? Ne zaman kuruldu, kaç üyeniz var, Cemiyet olarak neler yapıyorsunuz?

Malatya Gazeteciler Cemiyeti’ni 1989 yılında rahmetli Cumhurbaşkanımız Turgut Özal'ın teşviki sonucunda Haydar Karaduman ile kurduk. O zaman Malatya'da yerel gazete olarak Görüş, Yeni Malatya ve Hamle gazeteleri yayımlanıyordu. Cemiyeti arkadaşlarla birlikte kurduk. Başkanımız Haydar Karaduman 3 Eylül 2019 yılına kadar başkan olarak görev yaptı. Vefat edince o tarihten itibaren başkanlık görevini ben üstlendim ve halen bu göreve devam ediyoruz. 120 üyemiz var, ayrıca Türkiye Gazeteciler Federasyonu’nu kurduk ve buradan sonradan ayrıldık. Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu, Doğu Anadolu Gazeteciler Federasyonu’nun kurulmasına öncülük yaptık. Halen Doğu Anadolu Gazeteciler Federasyonu Başkan Yardımcısı ve Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapmaktayım. Türkiye Spor Yazarları Derneği Malatya temsilcisi olarak görev yapmaktayım ve TSYD Malatya şubesini kuruyoruz. Gazetecileri bir araya getirip onların eğitilmesi, yardımlaşma ve projelerle destekler sağlıyoruz. 441 adet konut projesini TOKİ ile gerçekleştirdik. 10'a yakın eğitim semineri düzenledik. 100'e yakın Malatya dışındaki gazeteciler toplantılarına katılarak mesleki dayanışmaya katkı sağladık.

Cemiyet Başkanlığını yaptığınız şehrinizde gazetecilik faaliyetleri hakkında bilgi verebilir misiniz? Kaç gazete var, kaç haber sitesi var? Şehrinizdeki gazeteciliği nasıl değerlendiriyorsunuz?

Malatya'da 5 adet resmi ilan alan gazete vardır. Bunlar Yeni Malatya, Malatya Sonsöz, Bu Sabah, Nethaber ve Malatya Söz’dür. İnternet haber siteleri de süreli yayın olarak yasa kapsamına alındığı için 5 gazetenin ayrıca 8'er kişilik kadrosu olan beş adet internet sitesi de mevcut olup bunlar da resmi ilan almaktadır. Vuslat TV ve Er TV olmak üzere iki adet uydudan yayın yapan televizyon ile on dört adet radyo, ajans büroları ile on beş kadar internet yayını yapan yayın kuruluşu bulunmaktadır.

Malatya'da aktif bir gazetecilik mevcuttur. İnternet yayıncılığı sayesinde okuyucu ve izleyici sayısı oldukça fazla olmaktadır. Bu nedenle haberler anlık takip edilmekte ve bu konuda ciddi haberler yüzbinlerce kişi tarafından takip edilmektedir. Gelişen ve sürekli olarak izleyicisi artan bir habercilik Malatya'da yakından takip edilmektedir.

Yerel medyanın temel sorunları nelerdir? Bu sorunları çözmek için neler yapılmalıdır? Cemiyet olarak bu sorunları çözmek için neler öneriyorsunuz?

Dijital yayıncılık, internet yayıncılığı sayesinde 100 binlere hatta milyonlara ulaşan bir yayıncılık karşısında yerel gazeteler zakmanında bu gelişmeyi göremediler. Bu nedenle geç de olsa internet sitelerini kurup hatta Basın İlan Kurumu’ndan da resmi ilanı almaya başladılar. Ancak yeni başlayan bu uygulamaya getirilen kurallar çok ağır. Bugün Malatya'da bir gazetenin kadrosu en az altı kişi, internet sitesi için de sekizer kişilik kadro var. Bir de sahibini katarsanız on beş kişi istihdam ediliyor. Ayrıca internet sitesi için yirmi bin tıklama, altmış bin görüntüleme isteniyor. Yeni kurulduğu için bu esnetilmeli, kademeli uygulama getirilmeli. Bu konudaki görüşlerimizi Basın İlan Kurumu yönetim kurulu üyelerine ilettik, genel bir karar alınması bekleniyor, biraz esnetilecek gibi görünüyor. Deprem nedeniyle Malatya yıkıldı, gazeteyi basacak matbaa yok. Adana’da basıyoruz, Malatya dışında basıldığı için de sekiz sayfa olan gazete on iki sayfa olarak basılmak zorunda. Deprem bölgesi olmasına rağmen bu uygulamaya da son verilmeli, gazetelerin 8 sayfa basılması kabul edilmelidir.

Yerel medya neden önemli?

Yerel medya bulunduğu her yerde önemlidir. Arşivdir, tarihi belgedir. Yazılanlar kalır. Bu nedenle gazete ve dergilerden başlayarak her türlü medya bulunduğu şehirler için hayati önem taşır. Yerel medyasız bir ilçe ve il düşünülemez. Yerel medya bulunduğu yerin sesi ve kulağıdır, gözüdür. O yerin sorunlarının ve yapılanların duyurulmasını sağlar. Olmasa ne olur derseniz, hiçbir gelişmeyi duyamazsınız, öğrenemezsiniz.

Gazetecilik yapmak isteyen gençlere ne tavsiye edersiniz?

Haber yazmakla işe başlasınlar. Bizim zamanımızda gazetecilik emek ağırlıklıydı. Mürettipler hurufat kasalarından harfleri tek tek kumpasa dizer, satırları oluşturur, sonra sayfaları oluşturup kalıba alıp baskıya verirlerdi. Sonra hurufat kasaların yerini entertip dizgi makinası aldı. Bu gazeteler şimdi müzelik oldu. Bilgisayar teknolojisi, internet yayıncılığı büyük bir kolaylık sağlıyor. Bu nedenle haber yazarak işe başlasınlar. Masa başında değil, haberin olduğu yere giderek haberlerini yapıp resimlerini almalıdırlar. Masa başı haberciliğine daha çok yatkın oluyorlar. Gitmeden görmeden haber yapmaları doğru değil. Haber yerinde başlar ve gider. Gazeteci haberin içerisinde olmalıdır. Ayrıca, bilgili olmak gerekiyor. Biraz hukuktan anlamalı, ekonomiyi bilmeli ve olaylara objektif bakmalı ve asla taraf olmamalıdır. Basın ilkelerinden ayrılmamalıdır.

Deprem şehrinizdeki medyayı nasıl etkiledi? Gazeteciler işlerine devam edebiliyor mu?

Deprem Malatya'yı yıktı geçti. Beş gazete, on gazete matbaası, iki uydu televizyon, on dört radyo, ajans büroları, on adet internet yayıncı kuruluşunun yerleri tamamen enkaz altında kaldı. Malatya Gazeteciler Cemiyeti binası da yıkıldı. Şimdi Malatya basını olarak konteynırlardayız. Gazeteler burada hazırlanıyor, Adana'da basılıyor, Malatya'ya getiriliyor.  İki uydu televizyonu ve gazeteler bir ay yayın yapamadı. Hâlâ enkazın altında çıkmaya çalışıyoruz. Malatya şehri gibi basın kuruluşları da depremden ağır darbe aldı, hâlâ yaraları sarmaya çalışıyoruz.

Depremin yerel medya üzerinde yarattığı sorunları çözmek için neler yapılmalı? Önerileriniz var mı?

Malatya'dan üç yüz bin kişi göç etti, hâlâ dört yüz bin kişinin evi yok, konteynır ve diğer yerlerdeler. Öncelik barınmada. Malatya'da yirmi gazetecinin evi tamamen yıkıldı, Malatya'dan gitmek zorunda kaldılar. On kadar gazetecinin evi orta hasarlı. Hâlâ konteynırlarda kalan gazeteciler var. Bu nedenle öncelik barınmadır. Malatya basınını kalıcı yerlere taşımak için şehirdeki yaraların sarılmasını beklemekteyiz.