Darende İlçesinden Mesut Yel, "Kenger Sakızımız altın gibi kıymetli" diyerek yazdığı haberde kenger sakızını anlattı. İşte Mesut Yel'in anlatımıyla kenger sakızının hikayesi:
Kenger sakızımız altın gibi kıymetli.
İlçemiz kırsalında dağların şifası kenger sakızı yüksek dağlarda kayalıklarda kurak ve sert yamaçlarda, dağlık taşlık ve kıraç arazilerde kendiliğinden doğal olarak yetişen 40 - 50 cm uzunluğa ulaşabilen yaş ve nazikken gövdeside yenilebilen olgunlaştıkça sararıp kuruyan ve sert dikenli kurak iklimi seven dayanıklı bir bitkidir.
Bir çok ailenin sezonluk geçim kaynağı olan mide hastalıkları başta olmak üzere bir çok hastalığa iyi gelen şifa kaynağı kenger sakızı Darende pazarında kilosu 4000 TL. den, perakende tanesi yani bir çiğnemi 10 liradan satılıyor. Haziran ayının on beşinde başlayan ve Eylül ayı sonuna kadar kesimi devam eden kenger sakızının sert dikenli otu sararıp kurumaya ve sütü akmaya başlayınca, sakızcılar kengerin bol olduğu yere gider çadırlarını kurarlar sabah hava aydınlar aydınlamaz ikişer kişilik gruplar halinde sakız kesmeye başlarlar, bir kişi kenger otunun etrafını keserle eşer kengerin köküne iner ikinci kişi keskin bıçağı ile kengerin kökünden belirli bir yerinden yanlamasına keser ve kengerin sütü toprağa akmaya başlar güneş yükselip hava ısınınca kesime ara verilir ve çadırlarda akşam serinliğine kadar dinlenmeye çekilirler.
Akşam hava serinleyince tekrar sahaya çıkılır sabah kesilen sakızların sütü donmuştur bir kişi bunları toplar ikinci kişi sakızı alınan kengeri tekrar keser hava karanlıyana kadar böyle devam edilir sabah aynı işlem tekrarlanır aynı kenger verimine göre üç dört kere kesilir.
Toplanan sakızlar biriktirilir sonra dağlardan evlere inilir sakızlar iyice yıkanır topraklarından ayrılır daha sonra elinden gelen aile fertleriyle hep beraber sakız kaynar suyunun içine atılır, yumuşayan sakız bükülerek çiğnem haline getirilir ve soğuk suyun içine atılır artık sakız satılmaya pazara gitmeye hazırdır çok zahmetli ve emekli olan bu işlemin sonucunda elde edilen kenger sakızının diş ağrıları, diş eti rahatsızlıkları ve dişlerin beyazlatılmasında çene sağlığına büyük etkisi olduğu bilinmektedir.
Sakızın, iltihaplanan veya patlayan kulak zarının tedavisinde kulak çınlaması safra kesesindeki taşların düşürülmesinde, mide ağrısı ve şişkinliğinde, iştah açıcı ve hazımsızlık rahatsızlıklarında, tansiyon, yüz felci geçirenler ile şeker hastalarına iyi geldiğine dair halk arasında yaygın bir inanış vardır.
Kalp damarlarına, karaciğere fayda sağladığı ve insan psikolojisine olumlu etkileri çeşitli araştırmalarla ortaya konmuştur. Kenger sakızının konuşma bozukluklarının giderilmesinede yardımcı olduğu söyleniyor.Kenger sakızı 2 - 3 ay gibi bir sürede tüketilecekse suda daha uzun süre sonra tüketilecekse derin dondurucuda saklanır.Kenger sakızını 365 gün bulmak mümkün. (Mesut Yel-Darende)