BEŞKONAKLAR'IN HİKÂYESİ

Beşkonaklar’da geçmişte Malatya’nın önde gelen aileleri oturmuştur. Yaklaşık 120 yıl önce Hacı Sait Efendi (Turfanda) tarafından yaptırılan Beşkonaklar, önce bir cihannümalı ev ve ona bitişik dört ev olmak üzere beşi bir bütün olmak üzere inşa edilmiştir. Hacı Sait Turfanda’nın torunu Şerafettin Arpacı’nın verdiği bilgiye göre; evlerden birisini “Elmalı Ailesi” ne satılmış olup, diğer evler kendisinden sonra mirasçılarına intikal etmiştir.
Caddenin sonuna doğru yolun karşı tarafında yine bir sıra halinde sivil mimari evler yer alır. Buradaki evler Hacı Sait Efendi(Turfanda) ve diğer dört kardeşi tarafından yaptırıldığı için “Beşkardeşler” olarak anılır.
Beşkonaklar(Sinema) Caddesindeki bir kısmının bahçesinden (avlu) su harığı (ark) geçtiği, yolunun parke taşlı olduğu ve burada faytonların işlediği anlatılanlar arasındadır.
1945-1960 yıları arasında Beşkonaklar’da oturmuş olan Meryem Sözen’in anlatımıyla; buradaki konaklarda önceleri memurların ve maddi durumu yüksek kimselerin oturduğunu belirtirken birkaç isim saymaktadır:

Gazi İlköğretim Okulundan Caddeye doğru gelince 1. Konakta Dr. Ali ve Mühendis Mustafa Turfanda, 2.konakta Dr. Ali Turfanda’nın annesi Emine Hanım, H.Süleyman Sözen ve üst katta Ağır Ceza Reisi Rıza Bey. Daha sonra da Binbaşı Avni Bey oturmuştur. 3. Konakta önce Albay Hâkim Hikmet Bey, ondan sonra da Turfandaların torunu Noter Hediye Yücebilgin oturmuştur. 4. Konakta Turfandaların damatlarından Sıdık Arpacı, 5.Konakta da Konağı satın almış olan Hacı Nevzat Elmalı oturmuştur. Sonraki yıllarda Meryem Sözen’in anlatımına göre Malatyalı ailelerden Şavatalar, Sözenler, Öğretmen Faik Turfanda ve Yemenici Hüseyin Efendi’nin de Beşkonaklar’da ikamet ettiklerini belirtmiştir.
(Hüseyin Şahin / Bülent Korkmaz) 

Kültür & Sanat, 10 Şubat 2021 15:03