ESKİ RAMAZANLAR

01 Mart 2025 07:23

Eski Ramazanlar, geçmişin huzur ve samimiyetle yoğrulmuş bir dönemiydi. Bugün, teknoloji ve hızlı yaşam tarzı ile geçen Ramazanlar, o eski zamanlardaki gibi bir huzur ve sükûnet sunmuyor belki ama yine de nostaljik dönemi anımsamak, insanı geçmişin derinliklerine ve huzurlu günlerine götürüyor.

İşte o eski Ramazanlar, insanın gönlünde iz bırakan, huzurlu, sıcak, neşeli ama bir o kadar da derin anlam taşıyan günlerdi.

O yıllarda Ramazan, sadece oruç tutmak değil, insanı daha iyi bir insan yapma yolculuğunun adıydı…

…

Çoğunuzun hatıralarını o çocukluk günlerinizdeki Ramazanlar süslüyordur diye düşünüyorum. En azından benim Ramazan anılarım hep o yıllara ait.

60 lı yıllarda mukabele için güneydoğu illerinden hafızlar gelirdi. Bu hafızlar Malatya ekabirlerinin evinde cüz okurlar, hane halkı da takip ederdi. Bunların birçoğu gerçekten mağdur ve yoksul insanlardı. Bunların toplanma yeri de Söğütlü Cami olurdu. Rahmetli babam, Söğütlü Cami müezzini Hüseyin Hocaya iftar saatinde camiye gelen garip guraba kim varsa bize getirebileceğini söylemişti. Rahmetli Hüseyin Hoca da hayra vesile olacak olmanın vicdani huzuruyla çoğu akşam sekiz on kişiyi bizim eve getirir ve orucumuzu beraber açardık.

İftardan sonra misafirleri uğurlarken babamın yaptığı bir ritüel dikkatimi çekti:

Kapının dışında misafirlerini uğurlayan babam, misafirlerin cebine bir şey sıkıştırıyordu. Neden ellerine vermiyordu da ceplerine sıkıştırıyordu, neydi bu merak etmiştim.

Bunun "Diş kirası" denilen mükemmel bir gelenek olduğunu, el açarak veya uzatarak onların onurlarını zedelememek için ceplerine sıkıştırıldığını sonradan öğrenecektim.

Ne kadar mütevazı ve onurlu bir davranış değil mi.

Belediyelerin Ramazan eğlenceleri diye bir etkinlikleri olmazdı. Ramazan, ruhuna yakışır bir şekilde insanımız tarafından kutlanırdı.

Kadınlar, erkekler, gençler ve çocuklar kendi aralarında eğlence tertiplerler ve eğlenirlerdi.

İlk defa oruç tutmak isteyen ama tüm gün oruç tutamayacak yaştaki çocuklar için oruç öğle vaktinde açtırılırdı ve buna ‘Tekne Orucu’ adı verilirdi.

Tam gün oruç tutan çocuklar da, iftara yakın saatlerde büyükler tarafından sırtlarına alınarak gezdirilirlerdi.

İftarı haber veren sadece cami hopörlörleri değildi o yıllarda. Can kulağıyla atılacak topu ve Sümerbank’ta çalınan boruyu beklerdik.

Çocukken, iftarı yapar yapmaz kendimizi sokağa atardık. Mahallenin tüm çocuklarının toplanmasını bekler bu arada teravihi hangi camide kılacağımızı tartışırdık. Her zaman kazanan cami "jet imam" diye lakap taktığımız cami olurdu. Güle oynaya oraya gider namazı kılar biraz kıkırdar, büyüklerden fırça yer çıkardık.

Büyüyünce de çok bir şey değişmedi. Yine kaşığı bırakır bırakmaz kendimizi sokağa atardık. Mutlaka arkadaş gurubunun olduğu çay ocağına uğrar arka arkaya çayları yuvarlardık. Ardından teravihe giderdik. Hedef her gün bir camiye gitmekti. Otuz gün otuz farklı cami.

Teravih sonrası sohbet muhabbet bazan birkaç el oyun oynama derken sahur vakti gelir, Kabadayı Mustafa Dayının mis gibi kokan organik ekmeklerinden alır sahur için evin yolunu tutardık.

Kadınlar için de durum farklı değildi. Onlarda her akşam bir komşuda toplanır, ilahiler eşliğinde teravih namazlarını kılar, çaylarını içer, tatlılarını yer güzel sohbetler ederlerdi.

Hayır yapma duygusu bu ayda zirve yapardı. Genel olarak insanlar zekat hesabı için bu ayı başlangıç aldıklarından insanlar adeta hayırda yarışırlardı.

Beni en çok etkileyen bir hayır türlerinden Ramazan’ın en güzel geleneklerinden olan ve Osmanlı’dan süre gelen “Zimem Defteri” denilen bir olaydı.(Zimem defteri: Veresiye defteri)

İnsanlar arasında güven ön planda olduğu için, mahalle bakkalına çok güvenilirdi, zaten bakkal aileden biri sayılırdı.

Hayır yapacak olan kişi bakkala gelir, "hele şu defteri aç bakalım" derdi. Borçlular arasından en fazla ödeme güçlüğü çeken bir kaç kişi seçilir ve onların bakkala olan borçları ödenir, defter tamamen silinirdi veya durumu daha iyi olan hayırseverler komple bütün defteri satın alır ve yırtarlardı.

Haa önemli bir nokta borcu ödenene borcun kim tarafından ödendiği asla söylenmez, bir hayırsever denirdi.

Oruç tutan çocuklar, dedelerinin veya büyükannelerinin sırtında mahalle turu atarak iftar topunun atmasını dört gözle beklerlerdi.

İftar topunu bile özledik.

Üzerine bembeyaz örtüler serili, kalburlar içerisinde yassı kadayıf satan Babılo Sabri’yi, şimdilerde olmayan küncülü yağlı çörekleri özledik...

Eşeklerle yağ, bulgur toplayan davulcuları özledik...

Güzel günlerdi vesselam...

İnsan onuruna önem verildiği, insanların da onurlu olduğu günlerdi.

Diyorum ya eski bana göre çok çok güzeldi.

Mübarek Ramazan ayı ülkemize huzur getirsin inşallah.

Selam olsun Malatya’mın güzel insanlarına...

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450

Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!

Yazarın Diğer Yazıları

YUNUSEMRE CADDESİ-DİĞER KANALBOYU
27 Şubat 2025 07:23

KANAL BOYU - KERNEK MAHALLESİ
20 Şubat 2025 07:23

ESKİ FOTOĞRAÇILAR
19 Şubat 2025 07:23

BİR VARMIŞ BİR YOKMUŞ…
05 Şubat 2025 07:23

SAATLİ MAARİF TAKVİMİ
29 Ocak 2025 07:23

AZİZLER CEGETİ
26 Ocak 2025 07:23

ALTERNATİF KAYSI ÜRÜNLERİ
24 Ocak 2025 07:23

KRİZİN FIRSATA ÇEVRİLEMEDİĞİ ŞEHİR!
15 Ocak 2025 07:23

SOKAKTAN GELEN SESLER
27 Kasım 2024 07:23

MAHALLEM…
21 Kasım 2024 07:23

BAKKAL AMCA
13 Kasım 2024 07:23

MALATYA’DA KIŞ HAZIRLIKLARI
21 Eylul 2024 07:23

MALATYA KADINLAR HAMAM KÜLTÜRÜ
05 Eylul 2024 07:23

HACELİ
30 Ağustos 2024 07:23

SOHBET
12 Mayıs 2024 07:23

SİNEMA CADDESİ SANAT SOKAĞI OLARAK DÜZENLENMELİDİR…
18 Nisan 2024 07:23

PEHLİVAN DOĞAN
04 Nisan 2024 07:23

HAYRETTİN ABACI
08 Mart 2024 07:23

HÜSEYİN CAHİT FIRAT
21 Ocak 2024 07:23

MIH OSMAN
08 Ocak 2024 07:23

MALATYALIYI NASIL TANIRSINIZ
04 Ocak 2024 07:23

KANTAR KAHVESİ
14 Aralık 2023 07:23

HÜRRİYET AİLE ÇAY BAHÇESİ
02 Aralık 2023 07:23

KERNEK AİLE GÖL GAZİNOSU
29 Kasım 2023 07:23

ÖZKAN AKBULUT
24 Kasım 2023 07:23

HATIR İÇİN…
05 Ekim 2023 07:23

DEGİRMANLARIMIZ…
29 Eylul 2023 07:23

NEŞET ERTAŞ’ RAHMETLE ANIYORUM…
27 Eylul 2023 07:23

MALATYA’NIN FETHİ
23 Eylul 2023 07:23

BERBERLER
21 Eylul 2023 07:23

FAHRİ ÖZYILDIRIM
06 Eylul 2023 07:23

GARCI GELDİ HANIM
24 Ağustos 2023 07:23

DEVE CENGİZ
17 Ağustos 2023 07:23

MIŞ GİBİ YAPANLARA!…
10 Ağustos 2023 07:23

HADİ DAYI
07 Ağustos 2023 07:23

SUCEYİN KÖPRÜSÜ…
06 Temmuz 2023 07:23

ESKİ BAYRAMLAR
27 Haziran 2023 07:23

MAMİKANLI VAHAP AĞA
02 Haziran 2023 07:23

HEY GİDİ GÜNLER HEY
21 Mayıs 2023 07:23

FERİT MEVLÜT ASLANOĞLU
16 Mayıs 2023 07:23

HASAN DERİNKÖK (HASAN BEG)
12 Mayıs 2023 07:23

NURETTİN SOYKAN
06 Mayıs 2023 07:23

EŞREF BİTLİS
04 Mayıs 2023 07:23

TURAN EMEKSİZ
29 Nisan 2023 07:23

SITMAPINARI
08 Nisan 2023 07:23

YERİNDE DÖNÜŞÜM…
20 Mart 2023 07:23

GELECEĞİMİZ İÇİN MALATYA’LILIK BİLİNCİ OLUŞTURMALIYIZ…
04 Mart 2023 07:23

ŞEHRİMİZ YENİDEN İNŞA EDİLİRKEN…
27 Şubat 2023 07:23

HAZİN BİR MÜTEAHİT HİKAYESİ…
23 Şubat 2023 07:23

KAYBOLAN MESLEKLER: SEYYAR BİLEYCİLER
07 Ocak 2023 07:23

AZİZLER CEGETİ
31 Aralık 2022 07:23

KADİR AĞA
17 Kasım 2022 07:23

ARGUVANSPOR
21 Ekim 2022 07:23

ADAB-MUAŞERET
16 Ekim 2022 07:23

Fevzi Yener
07 Ekim 2022 07:23

MALATYA’DA KIŞ HAZIRLIKLARI
30 Eylul 2022 07:23

BOZKIRIN TEZENESİ… ÖLÜM YILDÖNÜMÜNDE SAYGILARIMLA…
25 Eylul 2022 07:23

ADNAN IŞIK
25 Ağustos 2022 07:23

CİNGENLİK
19 Ağustos 2022 07:23

MALATYA’DA LAKAPLAR
17 Temmuz 2022 07:23

ORDUZU MAHALLE KARARI!…
07 Temmuz 2022 07:23

ADIYAMANLI HACI DAYI
01 Temmuz 2022 07:23

BİR ŞEYLER EKSİK
17 Haziran 2022 07:23

TEZE CAMİ NEDEN ÖNEMLİ
01 Mayıs 2022 07:23

MALATYALIYI NASIL TANIRSINIZ
11 Mart 2022 07:23

MEZARLIK KUMARCILARI!
25 Şubat 2022 07:23

AKLIMA MUKAYYET OL
15 Şubat 2022 07:23

HÜSEYİN DOĞAN DEDE
06 Şubat 2022 07:23

MALATYA KADINLAR HAMAM KÜLTÜRÜ
04 Şubat 2022 07:23

VELİLERİMİZ (ONYEDİLİ)
18 Ocak 2022 07:23

MALATYA SOHBET KÜLTÜRÜ
24 Aralık 2021 07:23

HÜSEYİN BEG KÖRPÜSÜ
17 Aralık 2021 07:23

MALATYA KUYUMCULAR ÇARŞISI,
08 Kasım 2021 07:23

GELECEĞİMİZ İÇİN MALATYALILIK BİLİNCİ OLUŞTURMALIYIZ
04 Kasım 2021 07:23

BESLENME ALIŞKANLIĞIMIZ
31 Ekim 2021 07:23

ÇİN SEDDİ
15 Ekim 2021 07:23

ASLANTEPENİN GELECEĞİ İÇİN ÇOK ÖNEMLİ BİR KONU!
07 Ekim 2021 07:23

2021 UNESCO AHİLİK YILI!
23 Eylul 2021 07:23

BUNLAR DA MI YALAN
10 Eylul 2021 07:23

NEREDE O ESKİ KOMŞULUKLAR
24 Ağustos 2021 07:23

Bir Malatyalıyı nasıl tanırsınız?
08 Ağustos 2021 07:23

BOHÇACI GELDİ HANIM
08 Ağustos 2021 07:23

ASLANTEPE
27 Temmuz 2021 07:23

GEL DE ARAMA...
24 Temmuz 2021 07:23

NELER OLUYOR MALATYADA...
10 Haziran 2021 07:23

SEVCAN ORHAN MALATYADA
31 Mayıs 2021 07:23

GANERENİN YÜKÜNÜ ÇEKENLER VE YOĞURTÇU BAZARI
29 Mayıs 2021 07:23

ESKİ BAYRAMLAR
15 Mayıs 2021 07:23

Şahin Tepesi
07 Mayıs 2021 07:23

ÖLÜM YIL DÖNÜMÜNDE RAHMETLE ANIYORUM... NURETTİN SOYKAN
06 Mayıs 2021 07:23

KERNEK...
01 Mayıs 2021 07:23

MALATYADA İLK RADYO
23 Nisan 2021 07:23

SIĞIRA GATMA
02 Nisan 2021 07:23

ÇANAKKALE DESTANI
22 Mart 2021 07:23

GÜZEL MAHALLEM
22 Mart 2021 07:23

HORHOP
27 Şubat 2021 07:23

ESKİ OTOBÜS ŞOFÖRLERİ
04 Şubat 2021 07:23

PAVLİKİANLAR VE MALATYA
30 Ocak 2021 07:23

TOMMİKS
08 Ocak 2021 07:23

ÖZKAN SÜMER
25 Aralık 2020 07:23

ADNAN IŞIK
23 Aralık 2020 07:23

ARDIÇ AĞACI
18 Aralık 2020 07:23

İCATLAR
11 Aralık 2020 07:23

FABRİKATÖR MEHMET BEY. (ARABOSMAN)
04 Aralık 2020 07:23

GEÇMİŞİNİ BİLMEYEN GELECEĞİ İNŞA EDEMEZ
26 Kasım 2020 07:23

İSPANYOL PAÇA PANTOLON
20 Kasım 2020 07:23

GÜZEL GÜNLERDİ VESSELAM
13 Kasım 2020 07:23

NE GÜZEL KOMŞUMUZDUN SEN ..
06 Kasım 2020 07:23

ŞİRKET HANI
05 Kasım 2020 07:23

BESLENME ALIŞKANLIĞIMIZ
29 Ekim 2020 07:23

ZİYARETLERİMİZ
23 Ekim 2020 07:23

HÜSEYİN ÖZHAN
19 Ekim 2020 07:23

ESKİ FOTOĞRAFÇILAR
17 Ekim 2020 07:23

OYUNLARIMIZ
16 Ekim 2020 07:23

HADİ DAYI
15 Ekim 2020 07:23

ZÖHRE ANADAN Bİ MEKTUP DAHA VAR...
10 Ekim 2020 07:23

DAKTİLO
02 Ekim 2020 07:23

NEREDE O ESKİ BANKALAR
25 Eylul 2020 07:23

MIH OSMAN
23 Eylul 2020 07:23

GANERE
18 Eylul 2020 07:23

ZÖHRE ANADAN MEKTUP VAR...
11 Eylul 2020 07:23

HÜSEYİN YEŞİL
31 Ağustos 2020 07:23

MALATYA MASALI
14 Ağustos 2020 07:23

MATALCI AMCA
07 Ağustos 2020 07:23

NEDEN DÜŞER GİBİ YAPTIK!!!
04 Ağustos 2020 07:23

ESKİ BAYRAMLAR
31 Temmuz 2020 07:23

GEÇMİŞE ÖZLEM
25 Temmuz 2020 07:23

KIRK AMBAR
17 Temmuz 2020 07:23

ZALATACILAR (SALATACILAR)
03 Temmuz 2020 07:23

CEMAAT KURMA
01 Temmuz 2020 07:23

PASTANELERİMİZ
26 Haziran 2020 07:23

MALATYA RADYOSU
25 Haziran 2020 07:23

BELEDİYE BAŞKANLARININ DİKKATİNE
20 Haziran 2020 07:23

MAZİDEKİ LEZZETLER. (2)
19 Haziran 2020 07:23

MAZİDEKİ LEZZETLER.
12 Haziran 2020 07:23

TABELACILAR
05 Haziran 2020 07:23

HAYRETTİN ABACI'NIN ANISINA
01 Haziran 2020 07:23

KIŞLA CADDESİ
22 Mayıs 2020 07:23

İRAN BAYRAĞI
15 Mayıs 2020 07:23

GÜLMEK LAZIM
08 Mayıs 2020 07:23

BÜYÜK BAŞKAN NURETTİN SOYKAN RUHUN ŞAD, MEKANIN CENNET OLSUN...
06 Mayıs 2020 07:23

KORONAYA BİR DE BU AÇIDAN BAKALIM.
01 Mayıs 2020 07:23

RAMAZAN GELDİ HOŞ GELDİ
24 Nisan 2020 07:23

EVDE KAL MALATYA
17 Nisan 2020 07:23

ASİMİLE OLMAK
16 Nisan 2020 07:23

ÇOCUKLUK LEZZETLERİ
10 Nisan 2020 07:23

NECATİ DİKMEN
03 Nisan 2020 07:23

BİR KERNEKLİNİN GÖZÜYLE...
27 Mart 2020 07:23

KORONA, KORONA NE İŞLER AÇTIN BAŞIMA
21 Mart 2020 07:23

ÇANAKKALE DESTANI
20 Mart 2020 07:23

KERNEK AİLE GÖL GAZİNOSU
13 Mart 2020 07:23

HÜRRİYET AİLE ÇAY BAHÇESİ
09 Mart 2020 07:23

NANO TEKNOLOJİ
02 Mart 2020 07:23

OKUDUĞUNU ANLAMAK
21 Şubat 2020 07:23

TURAN ÇEVİK
14 Şubat 2020 07:23

Bedo
13 Şubat 2020 07:23

UÇURTMA .
07 Şubat 2020 07:23

UDİ NEVRES BEY.
04 Şubat 2020 07:23

ŞEHİR KUZEYE DOĞRU BÜYÜMEMELİDİR
31 Ocak 2020 07:23

KİRAZ ÇALMAK.
27 Ocak 2020 07:23

MİSAFİRLİK
16 Ocak 2020 07:23

Tüm Yazılar