“Trafik kazaları kader değildir” sözünü duymayanınız var mı? Eminim ki hep bir ağızdan ‘hayır’ dediniz.
Evet, günlük yaşantımızda eğitim kitaplarından tutunda medya organlarına kadar birçok yerde bu sözü defalarca hepimizde duyduk ve duymaya da devam ediyoruz.
Bu sözü dernek başkanlığı yapmış olduğum günlerde ben de defalarca kullanmıştım. Çünkü slogan olarak kullanılan ve dile getirilen bu sözde ifade edilenlerin doğruluğuna inanıyordum.
Sen yolda giderken yaya kaldırımını kullanma yerine araç yolunda gidersen, karşıdan karşıya geçerken yaya geçitlerini kullanmazsan, trafik kuralları dediğin çiğnenmek için vardır düşüncesiyle hiçbir kuralı takmazsan ve araçta sürücü koltuğuna oturup direksiyonu tuttuktan sonra son sürat hız yaparak aslan kesilirsen eninde sonunda trafik kazasına neden olursun.
Neden olduğun trafik kazasından sonra ise birçok kişi “Kaderinde varmış yaşamış” ya da “Kaderine ne yazılmış ise onu yaşayacaksın, demek ki bu kazada kaderinde yazılıydı” gibi sözler derler.
Oysa ne olursa olsun trafik kazalarının kaderle en ufak bir ilgisi ve alakası olduğunu düşünmüyorum. Çünkü tamamının da insanların yaptığı dikkatsiz, kural tanımaz hatalardan dolayı gerçekleştiğini düşünüyorum.
Şimdi bu konuyu neden ele aldığımı ve değindiğimi sizlere izah edeyim.
Bildiğiniz gibi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) her yıl birçok konuyla alakalı olduğu gibi ülkemizde yaşanan trafik kazalarıyla da ilgili istatistik bilgilerini açıklar.
TÜİK tarafından 2019 yılında ülkemizde yaşanan trafik kazalarıyla ilgili açıklanan istatistik rakamlarına bir bakayım dedim.
Bakmamla birlikte hay bakmaz olaydım sözleri dilimden döküldü. Çünkü yaşanan kazaların sayısı çok ürkütücüydü. Ürkütücü olan bu rakamlara gelin birlikte bir göz atalım.
-Türkiye'de 2019 yılında meydana gelen trafik kazası sayısı 1 milyon 168 bin 144 olarak gerçekleşirken kazaların 993 bin 248’inin maddi hasarlı, 174 bin 896'sı ise ölümlü yaralanmalı kazalar oldu.
-2019 yılında gerçekleşen trafik kazalarında toplam 5 bin 473 kişi hayatını kaybederek öldü. Bu kişilerden 2 bin 524'ü kaza yerinde, 2 bin 949'u ise yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edildikten sonra kazanın sebep ve tesiriyle 30 gün içinde hayatını kaybetti.
-Ölümlerin %47,5'i, yaralanmaların %68,1'i yerleşim yeri içinde gerçekleşirken ölümlerin %52,5'i yaralanmaların ise %31,9'u yerleşim yeri dışında olduğu görüldü.
-2019 yılında karayolu ağında gerçekleşen trafik kazalarında hayatını kaybederek ölen kişilerin %42,7'si sürücü, %34,1'i yolcu, %23,2'si ise yayalardan oluştu.
-Ölenler ile yaralananlar cinsiyetlerine göre incelendiğinde ise ölenlerin %76,2'sinin erkek, %23,8'inin kadın, yaralananların ise %67,2'sinin erkek, %32,8'inin kadın olduğu görülüyor.
-2019 yılında yaşanan ölümlü yaralanmalı trafik kazasına neden olan toplam 204 bin 538 kusura bakıldığında kusurların %88,0'ının sürücü, %8,2'sinin yaya, %0,5'inin yol, %2,0'ının taşıt ve %1,3'ünün ise yolcu kaynaklı olduğu görülüyor.
-Ölümlü yaralanmalı trafik kazasına karışan toplam 280bin 700 taşıtın %53,1'i otomobil, %16,3'ü motosiklet, %14,9'ü kamyonet, %3,0'ı minibüs, %2,3'ü kamyon, %2,2'si otobüs, %2,1’i çekici, %1,0'ı traktör ve %5,2'si ise diğer taşıtlardan oluştuğu görüldü.
-2019 yılında meydana gelen 174 bin 896 ölümlü yaralanmalı kazanın aylara göre dağılımına bakıldığında Ağustosayı %10,5 pay ile en fazla kazanın meydana geldiği ay olurken, Şubat ayı %5,8 pay ile en az kazanın meydana geldiği ay oldu.
-Trafik kazalarının yaşandığı haftanın günlerine göre bakıldığında ise ölümlü yaralanmalı kazaların %14,8 pay ile en fazla Cuma günü, %13,9 pay ile en az Çarşamba günü gerçekleştiği görüldü.
-2019 yılında karayolu ağındaki 174 bin 896 ölümlü yaralanmalı kazanın %67,8'i gündüz vakti yaşanırken, %29,4’ü gece vakti ve %2,8’, ise alacakaranlık vaktinde yaşandı.
-2019 yılındaki trafik kazalarında ise toplam 283 bin 234 kişinin yaralandığı tespit edildi.
-En çok kazanın yaşandığı il 306 bin 452 kaza ile İstanbul olurken en az kazanın ise 526 kaza ile Hakkâri ili olduğu görüldü.
-En çok ölümün yaşandığı il ise 368 kişi ile İstanbul olduğu görülürken az ölümün ise 6 kişi ile Bingöl ilinin olduğu görüldü.
Türkiye'de 2019 yılında bir önceki yıla göre trafikteki motorlu kara taşıtı sayısı %1,3 artarken, toplam kaza sayısı %5,0, ölümlü yaralanmalı kaza sayısı %6,2, maddi hasarlı kaza sayısı %4,8, toplam ölü sayısı %18,0, kaza yerindeki ölü sayısı %25,1, kaza sonrası ölü sayısı %10,8, yaralı sayısı ise %7,8 azaldığı görüldü.
Malatya’da ise 2019 yılında toplam 7 bin 490 kazanın yaşandığı, bunun bin 531 kazanın ise ölümlü yaralanmalı kaza olduğu görüldü. Ölümlü yaralanmalı kazada hayatını kaybedenlerden 23 kişinin kaza yerinde, 17 kişinin ise kazadan sonra olmak üzere toplam 40 kişi olduğu görüldü. Yaralananların ise 2 bin 796 kişi olduğu görüldü.
Gördüğünüz gibi rakamlar dudak uçuklatacak kadar çok ürkütücü. Bir yıl içerisinde 5 bin 473 kişi diğer deyişle anne, baba, kardeş, eş, çocuk yani ‘CAN’ kuralsızlığımız ve dikkatsizliğimiz sonucunda hayatını kaybederek aramızdan ayrılmış.
Son on yılda ise neredeyse bir veya birkaç ilçe nüfusu kadar canımızı, insanımızı kaybetmişiz. Bunun yanı sıra kazadan dolayı yaralanarak kolunu, bacağını, gözünü ve birçok organını kaybederek ömür boyu engelli olanlarla birlikte birde milyonlarca insandaki psikolojik yıkıntıyı ve ülke ekonomisine verdiği zararı ise anlatmaya gerek yok.
Sözün özü olarak, yaşanan bu trafik kazalarını kendi yapmış olduğumuz ya da neden olmuş olduğumuz hatalarımızdan dolayı yaşandığını kabul etmekten ve daha dikkatli davranmaktansa her şeyi ‘kader’e bağlayarak olayı geçiştirmişiz. Ne dersiniz, kaderci bir toplum olmamızın en büyük göstergesi bu olabilir mi?