Asıl adı Bayram Şekerci’ydi; ama herkes onu “Gâvur Hacı” diye tanırdı. Adına her ne derseniz deyin, o, doğup büyüdüğü Çıkmıktı’nın insanları arasında hep saygıyla, sevgiyle anılagelir.
1928 doğumlu, kendine özgü bir kişilikti. Erhaç Havaalanı’nda çalıştığı ellili yıllarda yakından gözlemlediği Amerikalıların yaz mevsiminde şort giydiklerini görmüş; aynısını kendisi de giyip rahat etmeyi aklına koymuştu. Gelgelelim Malatya’da, özellikle de Çırmıktı’da yetişkin erkekler için böyle “kısa pantol” satılmıyordu. Keten kumaş aldı Bayram Şekerci. Kendisi diktirecek, yaz sıcaklarında giyecekti. Ne var ki bunu işiten terziler ona tuhaf tuhaf bakıyor; “gıssa pantol” dikmeyi bilmediklerini söylüyorlardı… O kadarla kalsalar iyi. “Şekerci’nin Bayram gâvur âdeti çıkarmış, gıssa pantol giyecekmiş” diye hakkında ileri geri konuşmaya başlamışlardı.
O günden sonra Bayram Şekerci adı unutuldu; herkes onu “Gâvur Hacı” diye anmaya başladı. Gâvur Hacı aşağı, Gâvur Hacı yukarı. Gün geldi asıl adı unutuldu gitti.
O, kendisine yakıştırılan bu lakabı yadırgamadı. Altı, açılmış bir gül gibi yakasına taktı. Ama kimse onu şort giymekten de alıkoyamadı. Sonunda diktirebildiği şortu bacaklarına geçirip kavurucu yaz sıcaklarında serin serin giymeyi sürdürdü.
Gâvur Hacı doğup büyüdüğü Çırmıktı’da ilk sinemayı açmış kişiydi. O güne dek ilçe halkı ancak minibüslere doluşup geldikleri Malatya’da sinemaya gitme olanağı bulurken, Gâvur Hacı hemşerilerinin ayağına getirmişti Yedinci Sanat sinemayı. Kimi günler, filmin afişini astığı tabelayı omzuna asıp, elini de ağzına hoparlör yaparak sinemasında oynayan filmlerin reklamını yapıyordu. Daha sonraları tabelayı, tuttuğu bir hamalın sırtına yükleyerek mahalle aralarında dolaştıracaktı.
Parası olandan ücret alıyor, parası olmayanları ürün karşılığında salona sokuyordu. Bu ürünler genellikle ceviz, kuru üzüm, kayısı kabuğu gibi şeylerdi.
Bu böyle yıllarca sürdü; yıllarca Çırmıktı’nın yeniyetmelerine sinemayı sevdirdi. Sinema kültürünü yaygınlaştırdı.
Halkı sinemaya çekebilmek için çok ilginç kampanyalar uyguluyordu Gâvur Hacı: Örneğin, on sinek ölüsü getirene bedava bilet kesiyordu! Bu sayede halkı sinek öldürmeye sevk etmiş oluyordu!
Ne zamana kadar?
Evlere televizyon iyice yerleşip, insanların ekrana tutsak olduğu seksenli yıllara kadar. 1985 yılında sinema salonları tek tek kapatılırken Gâvur Hacı da salonuna kilit vurdu.
Ama o boş oturmadı, doksanlı yıllarda bir bilardo salonu açarak, ilçesini renklendirdi.
2017 yılında yaşama veda eden Gâvur Hacı, seksen dokuz yaşında bulunuyordu.
---
(Bu kısa portre için, Çırmıktı eşrafından Bülent Korkmaz’ın kaleme aldığı yazıdan yararlanıldı.)
