Malatya’ya gelen, ziyaret eden, geçerken uğrayan, ne derse ne yaparsa da 6 Şubat’ta burada nelerin yaşandığını bilemez.
Bakın o bildiğiniz yılların Vilayet Konağı yok, Teze Cami, Söğütlü Cami ve Taşhoron kilisesi büyük darba almış durumda.
PTT, Ziraat Bankası ve Halkbankın yerinde artık yeller esiyor.
Akpınar, Bakırcılar Çarşısı’ndan bir eser yok.
Emeksiz Caddesi, Fuzuli Caddesi, Sivas Caddesi’nde yıkılan yıkılana.
Bostanbaşı, Fahri Kayahan’dan farklı değil, hatta daha kötü durumda.
Gece bu mevkilerde bir ışık yok. Sokak lambaları dahi çoğu yerde yanmıyor.
Malatyalılar’ın ulaşımlarını sağlayan Belediye Otobüsleri dahi çoğu yere gitmiyor.
Doktoru kaçmış, eğitimcisi kaçmış.
Yıkılan, patlatılan binalardan yükselen tozlar eksik olmuyor.
Hayalet bir şehir olmuş Malatya.
Tam 9 ay geçti hala sarsıntılar devam ediyor.
Kimse gidene dur diyemiyor. Gurbettekini çağıramıyoruz.
7’ den 77’ye hepsi deprem travması yaşıyor.
Önümüzde kış mevsimi var. Belki de bize en uzun geçecek bir kış mevsimi.
Şu an insanların kafasında, bu kış döneminden sağ çıka bilirmiyiz korkusu var.
Bu gerçekler hala var iken, mücbir sebep Kasım ayı ile birlikte sona eriyor.
Yani artık idari hukukunun uygulanmasında hiç bir engel kalmamıştır, diyorlar.
Malatya’da bir Adliye Binası dahi yok. Davalar birikmiş görülmüyor. Konteynerdaki esnaf bir oraya bir buraya sürükleniyor. Adresleri yok, kapı numaraları yok. Bir çoğu dağa bayıra kurulmuş.
Cadde kenarındaki konteynerda berberlik yapan, kasap, manav kışın nasıl ısınacaklar. Buz damında müşteri bulacaklar mı? Veya hadi buradan yollanın, inşaat başlayacak mı denilecektir.
Yani çözümlenemez, hüküm verilemez bir muamma. Hiç kimse bir hafta sonrasını dahi göremiyor.
En köklü firma dahi uzun vade hedeflerini rafa kaldırmış. Bağlarda, bahçelerde sınırlar yerle yeksan olmuş. Yetişen meyve ve sebzeye düşüncelerinde yer bile verilmiyor.
Bu nedenlerden dolayı ESOB Başkanı Şevket Keskin’in mücbir sebep devam etsin isteğine önem vermek. destek vermek gerekiyor.
Aynı zorlukları yaşayan biri olarak Keskin’e katılmamak elde değil.
Aynen İnsanların evine ekmek götürmekte zorlandığı, barınma problemlerinin halen çözüm bulmadığı, ticari hayatın tam olarak başlayamadığı bir ortam da vergi işlemlerinin vatandaşa bir yük olarak yüklenmesini doğru değildir.
Yeni vergi yükleri ile karşılaşmak yerine mücbir sebep dönemine ilişkin beyanname damga vergileri başta olmak üzere; Deprem bölgesinde bulunan esnaf ve sanatkarın vergi borçları, elektrik ve doğalgaz borçları silinmelidir.
Esnafların en az 2 yıl süreyle Bağ-Kur primleri devlet tarafından karşılanmalı.
Deprem bölgesindeki ağır ve orta hasar raporları dikkate alınmadan mağdur olan tüm esnaf ve sanatkarımıza kısa çalışma ödeneği verilmelidir,
Depremde işyeri yıkılan, depremden dolayı iş yapamaz hale gelen, ticari hayata başlayamayan esnafa 2 yıl boyunca asgari ücret oranında maaş desteği sağlanmalıdır.
Esnafın ve yanında çalışanların maaşları ve SGK primleri en az 2 yıl devlet tarafından karşılanmalı.
KOBİ’lere verilen krediler nasıl silindiyse aynısı zarar gören esnaflar içinde geçerli olmalı esnaf kredi kefalet borçları silinmelidir.
Çökmüş bir şehirde esnafın ayağa kalkabilmesi için hükümetin, devletin destek ve katkısı hayati öneme sahiptir.
Eğer böyle bir yasa varsa, Malatya’da bunun mutlaka devam etmesi lazım. Gerçekten hayat felç olmuş. İnsanların moral ve motivasyonu kalmamıştır.
Kasım ayı sonu itibariyle mücbir sebeplerin sona ermesi durumunda Malatya bir darbe daha yiyecektir. Ayağa kalkması uzayacaktır.